Schreiber, Otto, 1868-1917: victim of the war “for liberty and democracy”

Letter from Schreiber to Landauer
Letter from Schreiber to Landauer

A short biography of German anarchist Otto Schreiber, who was active in London for many years.

Author
Submitted by Battlescarred on February 27, 2014

Otto Franz Schreiber was born on 20th January 1868 in Germany. He seems to have made his way to London sometime in the1880s where he worked as a tailor. He was an active member of the Communistische ArbeitersBildungVerein (Communist Workers Education League) founded in London in 1840 to which many exiled members of the Communist League, including Marx himself, had belonged. The CABV had taken an increasingly anarchist direction and this was reinforced by the coming to London of Johann Most, one-time German Social Democrat leader who started moving towards anarchism himself.

When prominent anarcho-syndicalist Rudolf Rocker came to London in 1895 he appears to have become good friends with Schreiber. Both were enthusiasts of the literary work of the Scots-German anarchist John Henry MacKay and his depiction of “Darkest London” and they undertook joint ventures into the East End as a result of this enthusiasm, which led on to Rocker’s involvement in the Jewish anarchist movement there. Schreiber, along with Hermann Stenzleit and Wilhelm Werner, attended his series of lectures at the CABV on the history of the First International, and they encouraged him to turn these into a book. In addition Schreiber introduced Rocker to Herman Jung, secretary of the First International for many years and still living in London.

He had contacts in anarchist circles in Berlin and undertook a journey there in 1896. He was also involved in the production of German language anarchist texts including Kropotkin’s Words of a Rebel (Worte eines Rebellen) which came out in nine parts between 1886-1896 under his editorship as well as Jean Grave’s The Day After The Revolution (Die Gesellschaft am Tage nach der Revolution: Autorität & Organisation) in 1890.

He also co-authored some signed and unsigned leaflets including on 15th February 1892 The Social Democrats: The Latest Operations (Sozialdemokraten. Die jüngsten Vorgänge) along with another London German anarchist Otto Mathias and 26 others ; and To Comrades Everywhere(An die Genossen allerorts)"London 8th February 1898.

Schreiber was one of those representing the London CABV at the International Anarchist Congress in Amsterdam in 1907. He was the last German secretary of the CABV up until his arrest in World War One (although the Englishman Harold Edwards took on the post for six months in 1920 before it disappeared completely.)

Otto appears to have lived in Soho at 17 Lexington Street, as a letter to the noted German anarchist Gustav Landauer in 1910 has this address. He met Kathleen Murray (born 25th October 1892),a tailor's assistant, usually called Doll or Dolly because of her small stature, apparently at the Jubilee Street anarchist club and they lived in free union. They had two children, Paul (but called Eddie by his parents –see letters from Otto to Dolly) born in 1912 and David, born in 1916.

He was arrested after the outbreak of the World War, probably around June 1915. He had been one of those who held to the anti-war position at a stormy meeting held at the offices of Freedom in late 1914 and also attended by Malatesta, Keell, Schapiro and Tcherkesov where there was a confrontation between the anti-war Malatesta and the pro-war Tcherkesov.

He was one of the many Germans interned in Britain and had the misfortune of being sent to the Knockaloe concentration camp on the Isle of Man. Many internees were imprisoned in London or the surrounding area but the most recalcitrant were sent to the Isle of Man, as a result of which visits from their families were seriously curtailed because of the length of travel and general inaccessibility. Knockaloe was designed for 5,000 prisoners but by the end of the war it held 24,000. It had the worst reputation of the camps on the island. Many of those interned had lived in Britain for years. After the sinking of the Lusitania on the 7th May 1915 all “enemy aliens” were vindictively interned. Many spent up to 5 years in prison camps.

Prisoners at Knockaloe lived in wooden shed-like buildings. Food was served three times a day and was adequate but this deteriorated in 1917. Letters from Otto to Dolly are deeply moving and refer to their children and how few letters he receives from her. The situation for Dolly herself as an unmarried mother with two children was not very desirable and by the end of the war she had to give Eddie over to adoption by Constance Barnett, a translator of Russian writers and member of the Bloomsbury Group.

Otto died at Knockaloe on December 11th 1917, allegedly of heart failure, according to the death certificate issued. Rocker in his book The London years says that whilst at Alexandra Palace internment camp in 1917 he heard from others sent there from the Isle of Man that Schreiber had died of a heart attack. "I had known Schreiber for twenty years. He had been active in our German movement. A lifelong anti-militarist, who had carried on a relentless war against the Kaiser regime, and had to live in exile because of it, he died in a German prisoners of war camp as though he had been one of the Kaiser's own men! And the British Press spoke of this as a war of democracy against Prussian militarism!"
As Lorraine Robinson, one of Dolly’s granddaughters ( she had children with another partner Alf, after Otto’s death)wrote: “family legend has it that my Great Uncle Walter had the death investigated and found out that Otto had died of malnutrition but I have no idea if that is actually true”.

Otto was buried in Peel churchyard, close by the camp. His gravestone bore the name Franz (his middle name) rather than Otto. He was one of 200 prisoners who died on the island. In 1962 the German graves were moved to the German Cemetery at Cannock Chase in Staffordshire and the old gravestones were destroyed. Otto’s grave thus lies alongside the dead from Zeppelin crews from World War One and Luftwaffe crews from World War Two, a final ignominy for this staunch opponent of autocracy and militarism.

Nick Heath

Sources:

Hamon, A. Le socialisme et le congress de Londres
Rocker, R. The London Years
Information supplied by the Bibliothek der Freien (Berlin) including information from Berlin police files and from Lorraine Robinson a grand-daughter of Dolly who also supplied a photocopy of a letter from Otto to Dolly

Comments

Steven.

10 years 9 months ago

In reply to by libcom.org

Submitted by Steven. on March 3, 2014

Great biography but what a tragic story. Which certainly serves to show up the current propaganda attempts to paint World War I as a just war!

Leon Cz.

8 years 2 months ago

In reply to by libcom.org

Submitted by Leon Cz. on September 30, 2016

My Polish translation of this article. Originaly published here: https://frontlinews.wordpress.com/2014/07/24/otto-schreiber-1868-1917-ofiara-wojny-za-wolnosc-i-demokracje/

Otto Schreiber (1868 – 1917) – ofiara wojny za “wolność i demokrację”.

Otto Franz Schreiber urodził się 20 stycznia 1868 roku w Niemczech. Jak wiadomo, do Londynu przybył gdzieś w 1880 roku, gdzie pracował jako krawiec. Otto był aktywnym członkiem Communistische Arbeiters Bildung Verein – CABV (Communist Workers Education League), założonej w Londynie w 1840 roku, do której należało wielu wygnanych z innych krajów komunistów – min. Karol Marks. CABV zaczęła przyjmować orientację coraz bardziej anarchistyczną, co wzmocniło przybycie do Londynu Johanna Mosta – niegdyś lidera socjaldemokratów – który skłonił się ku anarchizmowi i został jego radykalnym orędownikiem.

Kiedy znany anarchosyndykalista Rudolf Rocker przybył do Londynu w 1895 roku, został dobrym przyjacielem Otto Schreibera. Obaj byli szczerymi entuzjastami literackiego dorobku szkocko-niemieckiego anarchisty John’a Henry’ego MacKay’a i jego wizji Londynu umieszczonej w dziele „Darkest London”. Wynikiem ich zachwytu nad dziełem MacKay’a, były ich wspólne wędrówki po londyńskim East Endzie, co doprowadziło do późniejszego wieloletniego zaangażowania się Rockera w anarchistyczno – robotniczy ruch żydowskich emigrantów w tamtej części Londynu. Schreiber wraz z Hermanem Stenzleit’em i Wilhelmem Wernerem uczęszczali na wykłady Rockera w CABV na temat historii Pierwszej Międzynarodówki i zachęcali go do przełożenia tych wykładów na stronicę książki. Dodatkowo Schreiber zapoznał Rockera z ówczesnym sekretarzem Pierwszej Międzynarodówki – Hermanem Jungiem, który od wielu lat mieszkał w Londynie.

Schreiber miał kontakty z anarchistycznymi kółkami w Berlinie, gdzie udał się w podróż w 1896 r. Był on zaangażowany w produkcję niemieckojęzycznej prasy i książek o tematycę anarchistycznej; min. w wydanie po Niemiecku słynnego dzieła Piotra Kropotkina „Paroles d’un Révolté” (Words Of Rebel), które wyszło w dziewięciu częściach w latach 1886 – 1896 pod redakcją Schreibera. Również pod jego redakcją ukazała się po niemiecku książka Jean’a Grave’a „The Day After The Revolution” w 1890 roku. Schreiber był również współautorem zarówno podpisanych, jak i nie podpisanych ulotek i pamfletów, włączając w to „Socjaldemokraci: ostatni proces” z 15 stycznia 1892 r. wespół z innym niemieckim anarchistą z Londynu – Otto Mathiasem i „Do towarzyszy wszędzie!” wydaną w Londynie w 1898.

Schreiber był reprezentantem londyńskiej sekcji CABV na Międzynarodowym Kongresie Anarchistycznym w Amsterdamie w roku 1907. Był również ostatnim sekretarzem CABV pochodzenia niemieckiego, do jego aresztowania podczas wybuchu I Wojny Światowej (Anglik Harold Edwards przejął jego obowiązki na 6 miesięcy w 1920 roku).

Otto mieszkał najprawdopodobniej w londyńskiej dzielnicy Soho, przy 17 Lexington Street, jak wskazuje zaadresowany od niego list do niemieckiego anarchisty Gustawa Landauera z 1910 roku. Poznał on Kathleen Murray (ur. 25 października 1892 r.) – zwaną również „Doll” lub „Dolly” („lalka”, „laleczka”) – ze względu na jej małą posturę. Poznali się w anarchistycznym klubie przy Jubilee Street i żyli razem w wolnym związku. Mieli dwoje dzieci – Paul’a (nazywanego przez rodziców Eddie) – urodzonego w 1912 roku i Davida – ur. w 1916.

Schreiber został aresztowany niedługo po wybuchu I Wojny Światowej, najprawdopodobniej w czerwcu 1915 roku. Był on uczestnikiem burzliwej debaty, która odbyła się w siedzibie redakcji anarchistycznej gazety Freedom. Otto na spotkaniu zajmował podobne stanowisko jak obecny również Malatesta – był bezkompromisowym przeciwnikiem wojny. Wtedy też doszło do zażartej dyskusji przeciwników (Malatesta, Schreiber) i zwolenników (Tcherkesov) konfliktu.
Jako jeden z wielu Niemców aresztowanych i internowanych w Wielkiej Brytanii, miał to nieszczęście, że został zesłany do owianego złą sławą obozu koncentracyjnego “Knockaloe” na wyspie Isle of Man. Kiedy większość obywateli pochodzenia niemieckiego internowano w okolicach Londynu, najbardziej „niebezpiecznych” i „opornych” przewożono na Isle of Man, gdzie byli praktycznie całkowicie odcięci od świata, a w szczególności od swoich rodzin. Obóz w Knockaloe był przeznaczony dla 5000 więźniów, lecz pod koniec wojny w strasznych warunkach trzymano tam ponad 24000 internowanych. Obóz ten posiadał najgorszą reputację z wszystkich obozów w Wielkiej Brytanii. Wielu z internowanych mieszkało i żyło w tym kraju przez długie lata. Po zatopieniu statku Lusitania przez niemiecką łódź podwodną 7 maja 1915 roku, w ramach zemsty brytyjskiego rządu wszyscy „wrodzy cudzoziemcy” zostali zamknięci w obozach tylko ze względu na swoje pochodzenie. Wielu z nich spędziło 5 lat w obozach koncentracyjnych. Więźniowie obozu Knockaloe trzymani byli w tragicznych warunkach, gdzie mieszkali w drewnianych, przeludnionych szopach. Ubogie trzy posiłki dzinnie zminimalizowano ograniczono do dwóch a nawet do jednego w 1917 r.

Listy wysyłane przez Otto do Dolly, były bardzo wzruszające i wyrażały tęsknotę za dziećmi, jak również żal za niewielką ilością listów od partnerki, co było wynikiem ograniczonej korespondencji przez władzę. Sytuacja Dolly stawała się również bardzo skomplikowana. Ponieważ oficjalnie nie była żoną Otto, nie mogła liczyć na żadną pomoc w kwestii materialnej. Jej sytuacja pod koniec wojny była tak tragiczna, że musiała oddać własne dziecko do adopcji. Eddiego adoptowałą Konstancja Barnett – znana tłumaczka rosyjskiej literatury i członkini wolnościowego stowarzyszenia Bloomsbury Group – skupiającego pisarzy i filozofów.

Otto zmarł w obozie Knockaloe 11 grudnia 1917 roku. Oficjalną przyczyną była niewydolność serca. Rudolf Rocker w swojej książce „The London Years” pisał, że kiedy on sam był internowany w obozie Alexandra Palace w Londynie, dowiedział się od przyjaciół, że Schreiber zmarł w obozie na wyspie Isle of Man na zawał serca. Pisał; „Znałem Schreibera ponad dwadzieścia lat. Był bardzo aktywny w środowisku niemieckojęzycznych działaczy. Przez całe życie był antymilitarystą, który prowadził nieustępliwą walkę przeciw reżimowi Kaisera, przez co sam znalazł się na wygnaniu. Zginął w obozie jako więzień wojenny, tak jak by sam był jednym z ludzi Kaisera! Mimo tego brytyjska prasa ciągle mówi o wojnie demokracji z pruskim militaryzmem!”

Lorraine Robinson, jedna z wnuczek Dolly (która po śmierci Otto związałą się z innym mężczyzną z którym miała również dzieci) pisała, że “rodzinna opowieść głosi że mój wuj Walter badał śmierć Otto, który zmarł jak wielu innych więźniów z niedożywienia, ale sama nie mam pojęcia czy to prawda…”

Otto został pochowany na cmentarzu w Peel, obok niesławnego obozu w którym go przetrzymywali. Na nagrobku zamiast Otto napisno Franz (jego drugie imię). Był jednym z 200 więźniów którzy zmarli w tym obozie. W 1962 roku wszystkie groby przeniesiono na niemiecki cmentarz w Cannock Chase w hrabstwie Staffordshire, a wszystkie imienne nagrobki zniszczono. Otto leży pomiędzy niemieckimi pilotami Zappelinów, a zestrzelonymi pilotami Luftwaffe z II w.ś. co może być traktowane jako hańba dla człowieka, który całe życie stał w opozycji wobec militaryzmu i autokracji.

Nick Heath

tłum. z ang. Leon Czołg

Battlescarred

7 years 6 months ago

In reply to by libcom.org

Submitted by Battlescarred on June 2, 2017

See here about Dolly Murray and Schreiber:
https://www.salvationarmy.org.uk/history/blog19

Steven.

7 years 6 months ago

In reply to by libcom.org

Submitted by Steven. on June 11, 2017

We got an email from a suspected relative looking for more information, so if anyone has more info please drop us a line so we can put you in touch!

Hi, I have been doing extensive ancestry search of my grand-mother ,here in Quebec/ Canada. She came to Canada on the ship Saxonia in about 1920 but has asked for her birth certificate to come to Canada in 1918. she came to Canada 2 years later. We still have this birth certificate. it seems she came with some one elses birth certificate! Wich happens to be the one of of Catherine Murray, born form Nicolas Murray and Catherine Carey in St Pancras in october 1892. The real Catherine Murray was the companion of the famous anarchist Otto Franz Shrieber . they had as you inform us in your text, 2 children Paul and David. Otto Shrieber was deported to Isle of Man. I have been in contact with the real descendant of Catherine Murray ( via Paul Murray and his son Julian Murray .they are real descendant.We have shared scanned birth certificate of our grand-mothers who are the same certificate. obviously my grand-mother came to Canada for a reason with a false birth certificate. she has always been very mysterious and secretive all her life about any details of her past life. She died in 1989 here in Quebec. who is really my grand-mother? can you please communicate this information to someone interested in history , as well as to put me in contact with Lorraine Robinson who has been informing you as well. My grand mother use to say that she had a friend called Margaret , whom I suspect might have been the sister of Catherine Murray , maybe? She also use to receive letters from a Peggy Sarsfield. Perhaps my grand-mother was a hospital room mate when the women would delivery babies at Salvation army hospital and the Catherine Murray just gave her her birth certificate to escape something? please help us. thank you so much, Christine Tremblay

My grand mother, supposedly Catherine Murray, would receive letters from England here in Quebec, Canada and read them secretly and then burn them. My father and his siblings would never know why , and in those days you would not question your parent. We also have her boarding pass on the Saxonia with specific date and information. She says she came to be a maid ( at 27 years old) which was frequent in those days and that she was also coming to be close to her brother. Her supposed brother's name was William Murray, British home children who had arrived here in Quebec way before her to work on a farm, with father O,Connel on the Tunisian ship from England. My parents never felt there was much of a relationship between that brother and my grand mother. In fact when he got married he had to request his birth certificate from England in order to get married and we have his birth certificate which does not show at all the same parents! When this uncle died, he had in his wallet an old letter that he had received from England April 1919, telling him news from his sister Catherine who had been placed in someone's care as a youngster with him. ( we cannot see the signature) The letter , which I also have, was encouraging him to write to her and reminding him that her birthday was coming up soon, ( in May) which does not correspond either to the birthday of Catherine Murray's certificate. When my grand-mother found out that my dad had inherited from this letter and that he confronted her with that letter, she was so upset , requesting he would burn the letter and never talk about it. Again , we do not know why!!! He kept the letter.

Mystery...I could write a book! My dad is now 89 , we just did a DNA test with ancestry.ca , and waiting for the results as to the origin of his genes. I have to add that his cousin, Raymond Murray, son of deceased William Murray, is also still alive and reports that he has also seen his father receive cards and letters and burn them afterwards.
please forward the information so we can communicate more details, scanned documents ...to the appropriate people.
thank you so much!

Battlescarred

7 years 6 months ago

In reply to by libcom.org

Submitted by Battlescarred on June 12, 2017

Except that it was Kathleen Murray, not Catherine Murray

RaeH

2 weeks 6 days ago

Submitted by RaeH on December 1, 2024

I believe I have a family connection to Dolly, through Paul and would love to be put in touch with the people above... can anyone help?